HEEMKUNDIGE SCHUTTERSKRING: Gentse schuttersgilden binnen Stad Gent = DEEL 3 = overzicht van de Karabijniersgilden

Afkortingen die gebruikt worden

KG = Koninklijke Gilde	KHG = Koninklijke Handbooggilde
KK = Koninklijke & Keizerlijke	KM = Koninklijke Maatschappij
KHM = Koninklijke Handboogmaatschappij	KSV = Karabijnschuttersvereniging
(a) = afscheiding (f) = fusie	B = Blaaspijpschieten
D = Klei(Duif)schieten	K = Kruisboog (voetboog)
H = Handboog (lw)=liggende wip	(stw)=staande wip (dl)=doel
G = Geweer P = Pistool	V = Vuurwapen (= geweer / pistool)
W = Wind- of luchtgeweer (-karabijn)	< = lang of kort vóór > = kort of lang na

Alles wat te zien is op de foto's komt uit eigen collectie tenzij anders word aangegeven

uit de collectie 'Huis van Alijn Gent, museum van het dagelijks leven'
uit de collectie 'Museum Deinze en de Leiestreek'

uit de collectie 'Museum voor het boogschieten Rixensart (Genval schutterstoren)

----------------------------------------------------------------------------------------------

overzicht van de Gentse schutterijen die gebruik maakten van één of meerdere van de volgende wapens

W = Wind- of luchtgeweer (-karabijn) en/of -pistool;

Schutterijnaam

Wapen

Opgericht

Opgeheven?

Bijzonderheden

St.-Antonius

Koninklijk sinds 1…

'Elc Meyt Dangier'

G +

(vanaf 1895)

16.1.1488

1584

1752

febr. 1802

† 1577

† 3.4.1703

† 7.6.1796

bestaand

Ontstaan uit kerkelijke broederschap

Tot 1796 gezworen en hoofdgilde

Van meet af aan (tot 1796?) tevens kanonnen, (coll. museum MDL)

Gent Sint-Antoniusgilde, Vaandel voorstellend H. Antonius (zijdedamast doek (canvas) textiel (materiaal) (Techniek geschilderd) (90 x 76 cm) Stam Gent

Gent Sint-Antoniusgilde, Centrale deel van een vaandel 1609, (stof (textiel) (geheel) hout Techniek geschilderd verguld), Plaats Zuidelijke Nederlanden (106.5 x 82 cm x d= 2.7 cm) Stam Gent

Schutterijnaam

Wapen

Opgericht

Opgeheven?

Bijzonderheden

Garde Nationale

1795

† 1799

Bron: Stadsarchief Gent

Dienstdoende Schutterij,

ook wel: ‘Burgerlijke Wacht’

1815

1827

† 1827

† 27.8.1830

1^ste Schutterijwet: 27.2.1815

2^de Schutterijwet: 27.4.1827

Reserveschutterij,

ook wel: ‘Burgerlijke Wacht’

1815

1827

† 1827

† 27.8.1830

Bronnen: zie direct hierboven

Burgerlijke Wagt

27.8.1830

† 31.12.1830

Bron: Van Aerde 1992-1993

Garde Civique / Burgerwacht

31.12.1830

† 1920

Wet Garde Civique: 31.12. 1830

2 kepie's, rang is mij niet bekend
(daar heb ik geen kennis van, als iemand mij hierbij kan helpen)

Gent 2de legion de la Garde Civique, 1883-1888,
Le cadre de la Compagnie d'Instruction à son Commandant
Victor Hemelsoet, STAM Gent (113 x 86 cm)

KM [sinds 1…] Nemrod, met de spreuk: Hou vast en mik wel

K & G

1843

† 1893

(vlg. Hoste)

† 1887
(vlg. Baillieul)

Bronnen, o.a.: Baillieul 1984, blz. 136

Hanteert o.m. balboog. Let op: balboog is een type kruisboog; zie SB 85

Volgens Hoste 1992, blz. 357: geen balboog maar voetboog, schuttersbord (coll. Davy Goedertier, Gavere & andere Museum Alijn, Gent)

Schuttersmaatschappij

'De Eendracht'

1846

† >1896

gevestigd aan de Heuvelpoort in het koffiehuis De Vier Winden

Jeanne d’Arc =

? Société de Tir Jeanne d’Arc

[= Schietvereniging Jeanne d’Arc]

G
Z

1850

<1857
1869

† 1885

† ?
† ?

Bronnen, o.a.: Hoste 1992, blz. 357; en website van de St.-Rochus , UB Gent / map (c) , medaille (Museum Alijn, Gent)

Prijspenning van een schutterswedstrijd van de Société Jeanne d'Arc te Gent in 1857
(Wedstrijd in cafe Het Boldershof te St-Amandsberg),
het Huis van Alijn, Gent

Gent ''Société Royale d'Escrime Jeanne d'Arc Gand''
achter het schild uitstekende wapens in kruisvorm (geweer met bajonet, degen, floret, sabel)
het Huis van Alijn, Gent

Gent 1869-1909, 40ste Anniversaire de la fondation de la Société Royale d'Escrime Jeanne d'Arc

Maatschappij De Zouaven;

leus: Een Zouaf - Een Hart / Een Woord - Een Doel

1856

† > 1880

Bron: UB Gent / map (c)
sierbord (Museum Alijn, Gent)

Een Zouaf - Een Hart / Een Woord - Een Doel (1856-1880)
Lijst met portretfoto's 'aangeboden aan hun voorzitter',
STAM (gent) (100 x 97 cm)

Frères d’Armes de Guillaume 1
= Wapenbroeders van Willem 1

1857

† ?

Bron: Hoste 1993, blz. 31

Frères d’Armes de Léopold I

= Wapenbroeders van Leopold 1

1859

† ?

Bron: Hoste 1993, blz. 31

De Gentsche Karabijniers

(Les Carabiniers Gantois)

1860

† > 1866

Bron: Hoste 1993, blz. 31

Société des Carabiniers Gantois

1863

† ?

Bron: schuttersborden

(coll. Davy Goedertier, Gavere)

Société Les Jeunes Carabiniers [= Sociëteit De Jonge Karabi-niers]; leus: Union et Progrès

1864

† ?

Bronnen: UB Gent / map (c); schutters-borden (Collectie Davy Goedertier, Gavere)

Union et Progrès = ‘Eenheid en Vooruitgang’

6 soepborden

4 eetborden

karabijnschuttersmaatschappij "La Lettre C - Société de Tir de la Garde Civique de Gand"

KSV

1867

† >1892

Bronnen: sierbord (Museum Alijn, Gent)

Blog (Davy G.Gavere)

Gent 2de legion de la Garde Civique, Le cadre de la Compagnie d'Instruction à son Commandant Victor Hemelsoet, STAM (113 x 86 cm)

Gent Garde Civique, 2 soorten kepie's

Akkergem Maatschappij De Vrijschutters

1870

† ?

Bron: schuttersbord (coll. Davy Goedertier, Gavere)

Les Chasseurs-Eclaireurs

[= De Jagers-Verkenners]

V + Z

±1870

† ?

Bron: Hoste 1993, blz. 32

UB Gent / map (c) meldt: Société

Escrime [sic!] & Tir Chasseurs-Eclaireurs

Kenteken van de 'Chasseurs-Eclaireurs de Gand' een geweer en floret .... (30-9-1861)

Belgische vlag 'Amicale des chasseurs-eclaireurs Gand'

Erepenning 25 jaar Chasseurs-Eclaireurs de Gand aan Mr. M. Bartsoen, lid van het inrichtend comité (11-7-1886)

Gedenkplakette Auguste Massijn, kapitein bij het korps van de jagers-verkenners van de Burgerwacht, 25 maart 1906

Tir Flobert

[= Flobertvereniging]

< 1871

† ?

Afd. van de Koninklijke Koorvereniging

Bron: Taymans 2000, ongepagineerd

Société d’ Exercices Cercle de Tir de la 1^ère Légion [= Exercitiegenootschap (van de) Schietkring van het 1^ste Legioen]

1871

† ?

Bron: UB Gent / map (c)

1^ste Legioen:= hier vermoedelijk: het 1^ste Legioen van de Garde Civique (van de stad Gent); het 2^de (Gentse) Legioen betrof nl. de omstreken van de stad Gent.,
sierbord (Museum Alijn, Gent)

Société du Tir Sainte-Barbe

[= Schuttersmaatschappij St.-Barbara]

1873

† ?

Gesticht door de artilleristen van de Garde Civique. St.-Barbara: o.a. patrones der kanonniers. Bron: Hoste 1993, blz. 32

De Toetsers leus: Zonder Nijd

1.12.1877

† ?

Bron: Hoste 1993, blz. 32

Moed en Volharding (II)

≠ ? nr. 22

1878

† ?

Bron: Hoste 1993, blz. 32

De Vlaamsche Karabijners

1878

† > 1920?

Bronnen: UB Gent / map (c); bord (Huis Alijn)

De Nieuwe Schutters

1879

† ?

Bron: sierbord (Museum Alijn, Gent)

Rabotschutters

[Rabot: woonwijk van Gent]

1879

† ?

Bronnen: UB Gent / map (c); Hoste 1993, blz. 33, bord (coll. Davy G. , Gavere)

Cercle des Carabiniers

[ = Karabijnerskring]; leus: Bien Faire et Laissez Dire

1880

† ?

Bron: UB Gent / map (c)

Bien Faire et Laissez Dire = ‘Doe wel en zie niet om’, prijsborden (Mus. Alijn, Gent)

Maatschappij

De XXV Flobertisten

1880

† ?

Bron: sierbord (Museum v Deinze en de Leiestreek)

Les Carabins [= De Karabijnen]

30.10.1881

† ?

Bron: Hoste 1993, blz. 32

M. De Comblainschutters,

1884

1913

Stadsarchief (archiefbank)

KM [sinds 1913] De Gentsche Schutters

1888

bestaand

In 1998 naar de wijk Sint-Amandsberg

Bronnen, o.a.: UB Gent / map (c); Hoste 1993, blz. 32; Aelterman 2008, schuttersbord (coll. Davy G. , Gavere)

Prijspenning van de ''Koninklijke Maatschappij de Gentsche Schutters'' toegekend Urbain De Metter, koning in 1953

Prijspenning van een schutterswedstrijd van de ''Koninklijke Maatschappij De Gentsche Schutters'' toegekend aan U. De Metter in 1947

DE GENTSCHE SCHUITERS

Maatschappijen die meer dan een eeuw oud zijn, zijn niet zo talrijk in onze stad. Een ervan vierde verleden jaar haar 100-jarig bestaan, namelijk "De Gentsche Schutters". Merkwaardig is wel dat deze oude maatschappij vrijwel onbekend is bij het groot publiek. Het kan dus misschien geen kwaad ze even in de schijnwerper te plaatsen. Artikel 1 van het Reglement luidde : "Er is te Gent ene maatschappij gesticht onder de naam DE GENTSCHE SCHUTTERS. Zij heeft voor doel de beoefening der KARABIJN FLOBERT. Zij is gevestigd in den café RUBENS, Sint-Pietersnieuwstraat nr. 12 te Gent". Men vermoedt dat de maatschappij gesticht werd door enkele "gardecivieken" die aldus naar hartelust gebruik konden maken van hun karabijn Flobert. Er werd een 4-tal "schietingen" per maand gehouden, iets wat trouwens nog steeds het geval is. Twee jaar na haar oprichting telde de maatschappij reeds 50 leden. In 1892 kwam er ruzie met de cafébaas van de "Rubens" en onze schutters verhuisden naar het gekende "Café St-Pierre", eveneens gelegen op de Sint-Pietersnieuwstraat. Daar bleef men bijna 80 jaar, maar toen moest men noodgedwongen verhuizen. Sindsdien bevindt de schietstand Zich in een bovenzaal van Café-Restaurant Van Eyck in de Lange Kruisstraat. Twee maal werden de activiteiten van de maatschappij volledig verlamd, in 1914-1918 en in 1940-1944. Verder vergaderen was verboden en de wapens moesten ingeleverd worden, maar slechts enkele weken na de bevrijding in september '44 werden de koppen reeds opnieuw bij elkaar gestoken. Personen die geïnteresseerd mochten zijn in de maatschappij kunnen voor verdere inlichtingen steeds terecht bij de huidige voorzitter, de Heer Guy Bruyneel- Boesbeeklaan 22 te 9820 St-Denijs-Westrem. Telefoneren kan ook, na de werkuren, op het Nr. 22.72.68. Nog even dit: dames moeten niet denken dat dit uitsluitend een mannenaangelegenheid is. Uit de ledenlijst hebben wij kunnen leren dat daar heel wat "Annie get your gun"s tussen zitten.

H.C.

KM De Gentsche Flobertisten,

ook: Flobertistes Gantois

< 1890

† > 1926

Koninklijk sinds 1...

Bron: Collectie Penningen Huguette Taymans, Gent

De Vrije Schutters

1892

† ?

Bron: UB Gent / map (c) , prijsborden (Museum Alijn, Gent)